Στο πλαίσιο του έργου «Σύνδεση Ε.Ο. Ηγουμενίτσας-Πρέβεζας με Εγνατία Οδό (τμήμα κόμβος Καρτερίου-κόμβος Μεσοβουνίου)», κοντά στον σύγχρονο οικισμό της Μαζαρακιάς, εντοπίστηκε σημαντικό νεκροταφείο των ρωμαϊκών χρόνων. Συνολικά έχουν ερευνηθεί 200, περίπου, τάφοι διαφόρων κατηγοριών: κεραμοσκεπείς, λακκοειδείς με κάλυψη από λίθους, λακκοειδείς χωρίς κάλυψη, χτιστοί (λιθοπερίκλειστοι), καθώς και κτιστά ταφικά μνημεία, που χρονολογούνται από τα τέλη του 1ου αι. π.Χ. έως και τις αρχές, σχεδόν, του 3ου αι. μ.Χ.
Στο νεκροταφείο, που αποτελεί τη μοναδική, γνωστή μέχρι σήμερα, περίπτωση οργανωμένου και εκτεταμένου νεκροταφείου της ρωμαϊκής περιόδου στη Θεσπρωτία, έχουν χρησιμοποιηθεί όλα τα είδη ταφικών πρακτικών: καύση των νεκρών, ενταφιασμοί και εγχυτρισμοί σε αγγεία. Οι καύσεις, που συνήθως εφαρμόζονταν για τα ενήλικα άτομα ανεξαρτήτως φύλου, υπερτερούν αριθμητικά των υπολοίπων πρακτικών.
Λίθινα σήματα, κιονίσκοι και επιτύμβιες στήλες είχαν τοποθετηθεί για τη σήμανση των τάφων. Οι νεκροί συνοδεύονταν στην τελευταία τους κατοικία από διάφορα αντικείμενα που χρησιμοποιούσαν εν ζωή, όπως επιτραπέζια σκεύη, αγγεία πόσεως, λυχνάρια, πολλά εκ των οποίων με ανάγλυφη διακόσμηση, πήλινα και γυάλινα μυροδοχεία, κοσμήματα, αντικείμενα που συνδέονται με την επαγγελματική του δραστηριότητα, όπως σιδερένιες και χάλκινες γραφίδες, καθώς και χάλκινα νομίσματα, πολλά από τα οποία εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας.
Πρόσβαση: Το νεκροταφείο βρίσκεται 17 χλμ. ΝΑ της Ηγουμενίτσας. Ο επισκέπτης ακολουθεί την Εγνατία οδό ως τον κόμβο του Καρτερίου, από όπου εξέρχεται με κατεύθυνση τους οικισμούς Καρτερίου - Μαζαρακιάς. Ο αρχαιολογικός χώρος βρίσκεται στη διασταύρωση προς Μεσοβούνι, περίπου 1 χλμ. πριν τη Μαζαρακιά.
Άποψη του νεκροταφείου | Συστάδα τάφων | Ταφικό μνημείο |